Doktor Marko Veljković, epidemiolog upozorava na bolesti koje možemo da donesemo sa putovanja i otkriva kako da se zaštitimo.
Sa putovanja možemo da donesemo malariju ili krpeljni encefalitis kojeg svakog leta ima u Grčkoj, Hrvatskoj i Sloveniji. Sa toplim vremenom stigla je i najezda komaraca i krpelja, a sa njima i mnoge bolesti koje oni prenose. Doktor Marko Veljković, epidemiolog iz Instituta za javno zdravlje “Dr Milan Jovanović Batut” otkrio je za RTS najbolje načine da se zaštitimo i posljedice neadekvatnog liječenja.
“Najprije bih istakao da je prvi korak u prevenciji zaraznih bolesti da osoba dobije informaciju o potencijalnim rizicima o zaraznim bolestima u destinaciji u koju putuje. U Institutu za javno zdravlje postoji ambulanta za putnike u međunarodnom saobraćaju gdje i naši građani, ali i strani državljani, mogu da dođu ili da se obrate putem telefona i dobiju informacije o potencijalnim rizicima u različitim zemljama svijeta u skladu sa preporukama Svjetske zdravstvene organizacije. Pored toga, dobiće preporuku o opštim mjerama prevencije, ali i specifičnim, kao što je vakcinacija koja se sprovodi svakog dana”, kaže dr Veljković i otkriva koje vakcine su obavezne:
Obavezna imunizacija putnika u međunarodnom saobraćaju sprovodi se kod žute groznice i meningo meningitisa. Žuta groznica je virusno oboljenje koje se prenosi ujedom inficiranog komarca i 10 do 15 odsto osoba može da ima tešku kliničku sliku koja može da dovede do smrtnog ishoda. Ova vakcina je obavezna za ulazak u određene zemlje, prvenstveno zemlje Afrike. Prima se jedna doza vakcine, a nakon 10 dana osoba ima doživotni imunitet. Druga bolest je važna za osobe koje odlaze u Saudijsku Arabiju”, objašnjava epidemiolog i dodaje:
“Ne manje značajne su preporučene vakcine koje nisu obavezne, a to su vakcina protiv žute groznice za određene zemlje koje ne zahtjevaju ovu vakcinu kao uslov za ulazak u zemlju, virusnog hepatitisa A, trbušnog tifusa, virusnog hepatitisa B. Nakon vakcinacije, dobija se sertifikat i validan je svuda u svijetu. Mi vodimo evidenciju, pa u slučaju da osoba izgubi sertifikat, mi ćemo izdati duplikat”, objašnjava dr Veljković.
Prema njegovim riječima, važna napomena je da se obrati pažnja na simptome čak i mjesec dana nakon putovanja.
“Sve osobe koje putuju u područja gdje postoji rizik od malarije, čak i mjesec dana nakon putovanja, zbog pojave groznice, drhtavice, povišene temperature, osoba treba da napomene gdje je boravila u cilju rane dijagnostike”, savetuje dr Veljković i otkriva koje su najčešće infektivne bolesti tokom ljeta.
“Sezona je crevnih zaraznih bolesti, odnosno bakterijskih trovanja hranom. Faktori koji tome pogode su visoka temperatura, čuvanje hrane na neadekvatnoj temperaturi, higijena ruku, konzumacija voća i povrća koje često ne bude dovoljno oprano. Tu su i bolesti koje prenose insekti. To su u našoj zemlji groznica Zapadnog Nila koju prenose komarci i Lajmska bolest koju prenose krpelji”, kaže epidemiolog i dodaje:
“Lajmska bolest, ako se ne liječi, može da dovede do oštećenja srca, zglobova, centralnog nervnog sistema, a groznica Zapadnog Nila može da dovede do zapaljenja mozga. Mjere prevencije su opšte, treba nositi široku odjeću, nanijeti sredstva koja odbijaju insekte, trebalo bi izbjegavati boravak napolju u zoru ili sumrak”, kaže dr Marko Veljković.
(MONDO)
